Kościół św. Jakuba Apostoła w Golinie – barokowa świątynia z 1765 roku

Lokalizacja

Kościół św. Jakuba Apostoła znajduje się w miejscowości Goliny, w powiecie konińskim, w województwie wielkopolskim.
Świątynia wznosi się na wschodnim skraju miasta, przy drodze prowadzącej w kierunku Lądu. Otoczona jest drzewami i dawnym cmentarzem parafialnym.
Kościół należy do parafii św. Jakuba Apostoła w Golinie, dekanatu konińskiego I, w diecezji włocławskiej.

Historia

Drewniany kościół w Golinie został wzniesiony w roku 1765 z fundacji miejscowego proboszcza i wiernych parafii.
Świątynia zastąpiła wcześniejszy, drewniany obiekt, który uległ zniszczeniu.
W XIX wieku dobudowano wieżę od frontu, a w XX wieku – zakrystię i kruchtę boczną.

Kościół wielokrotnie odnawiano – między innymi w 1868, 1930 i 1975 roku.
W 1996 roku przeprowadzono gruntowną konserwację dachu, ścian i wnętrza, przywracając pierwotne barokowe barwy polichromii.

Architektura

Kościół w Golinie to drewniana budowla konstrukcji zrębowej, oszalowana pionowo deskami, zbudowana na planie prostokąta z węższym prezbiterium zamkniętym trójbocznie.
Od zachodu dobudowano wieżę konstrukcji słupowej, zwieńczoną barokowym hełmem z latarnią i krzyżem.

Dach świątyni jest dwuspadowy, kryty gontem.
Na zewnątrz uwagę zwraca klasyczna proporcja bryły i charakterystyczna dla XVIII wieku harmonia detali.
Wnętrze nakryte jest stropem płaskim z malowaną dekoracją roślinną i geometryczną.

W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Jakuba Apostoła, patrona parafii, w bogatej barokowej oprawie snycerskiej.
Dwa ołtarze boczne poświęcone są Matce Bożej i św. Józefowi.
Zachowały się również:

• ambona z końca XVIII wieku,

• chrzcielnica barokowa z 1770 roku,

• oraz drewniane konfesjonały i ławy z epoki.

Otoczenie

Kościół otacza stary cmentarz przykościelny z nagrobkami z XIX wieku.
Całość ogrodzona jest kamiennym murem z bramą wjazdową od strony południowej.
W pobliżu znajduje się drewniana dzwonnica z końca XVIII wieku, konstrukcji słupowej, kryta gontem, mieszcząca trzy dzwony.

Współczesność

Kościół św. Jakuba Apostoła w Golinie pozostaje czynną świątynią parafialną i jednym z najstarszych obiektów drewnianych w regionie konińskim.
W ostatnich latach prowadzono konserwację elewacji, wymianę gontu oraz renowację ołtarzy.
Świątynia jest wpisana do rejestru zabytków (nr A-141 z 1961 roku) i stanowi ważny punkt na Szlaku Drewnianych Kościołów Ziemi Konińskiej.

Znaczenie kulturowe

Kościół w Golinie to doskonały przykład barokowego budownictwa drewnianego XVIII wieku, łączący tradycję ludową z elementami stylu późnobarokowego.
Zachowany w oryginalnej konstrukcji i z pierwotnym wyposażeniem wnętrza, stanowi cenny zabytek sakralny i świadectwo lokalnego rzemiosła ciesielskiego.
Dzięki konserwacji utrzymuje się w bardzo dobrym stanie i pozostaje jednym z najpiękniejszych drewnianych kościołów w Wielkopolsce.